‘‘พุทฺเธ ปสนฺนา ธมฺเม จ, สงฺเฆ จ ติพฺพคารวา;
กีทิโส เตสํ วิปาโก, สมฺปราโย จ กีทิโส;
ภควนฺตํ ปุฏฺฐุมาคมฺม, กถํ ชาเนมุ ตํ มย’’นฺติฯ
‘‘เยธ ลทฺธา มนุสฺสตฺตํ, วทญฺญู วีตมจฺฉรา;
พุทฺเธ ปสนฺนา ธมฺเม จ, สงฺเฆ จ ติพฺพคารวา;
เอเต สคฺคา [สคฺเค (สี. สฺยา. กํ.)] ปกาสนฺติ, ยตฺถ เต อุปปชฺชเรฯ
‘‘สเจ เอนฺติ มนุสฺสตฺตํ, อฑฺเฒ อาชายเร กุเล;
โจฬํ ปิณฺโฑ รตี ขิฑฺฑา, ยตฺถากิจฺเฉน ลพฺภติฯ
‘‘ปรสมฺภเตสุ โภเคสุ, วสวตฺตีว โมทเร;
ทิฏฺเฐ ธมฺเมส วิปาโก, สมฺปราเย จ สุคฺคตี’’ติฯ
10. ฆฏีการสุตฺตํ
[50]
‘‘อวิหํ อุปปนฺนาเส, วิมุตฺตา สตฺต ภิกฺขโว;
ราคโทสปริกฺขีณา, ติณฺณา โลเก วิสตฺติก’’นฺติฯ
‘‘เก จ เต อตรุํ ปงฺกํ [สงฺคํ (สี. สฺยา.)], มจฺจุเธยฺยํ สุทุตฺตรํ;
เก หิตฺวา มานุสํ เทหํ, ทิพฺพโยคํ อุปจฺจคุ’’นฺติฯ
‘‘อุปโก ปลคณฺโฑ จ, ปุกฺกุสาติ จ เต ตโย;
ภทฺทิโย ขณฺฑเทโว จ, พาหุรคฺคิ จ สิงฺคิโย [พหุทนฺตี จ ปิงฺคโย (สี.)];
เต หิตฺวา มานุสํ เทหํ, ทิพฺพโยคํ อุปจฺจคุ’’นฺติฯ
‘‘กุสลี ภาสสี เตสํ, มารปาสปฺปหายินํ;
กสฺส เต ธมฺมมญฺญาย, อจฺฉิทุํ ภวพนฺธน’’นฺติฯ
‘‘น อญฺญตฺร ภควตา, นาญฺญตฺร ตว สาสนา;
ยสฺส เต ธมฺมมญฺญาย, อจฺฉิทุํ ภวพนฺธนํฯ
‘‘ยตฺถ นามญฺจ รูปญฺจ, อเสสํ อุปรุชฺฌติ;
ตํ เต ธมฺมํ อิธญฺญาย, อจฺฉิทุํ ภวพนฺธน’’นฺติฯ
‘‘คมฺภีรํ ภาสสี วาจํ, ทุพฺพิชานํ สุทุพฺพุธํ;
กสฺส ตฺวํ ธมฺมมญฺญาย, วาจํ ภาสสิ อีทิส’’นฺติฯ
‘‘กุมฺภกาโร ปุเร อาสิํ, เวกฬิงฺเค [เวหฬิงฺเค (สี.), เวภฬิงฺเค (สฺยา. กํ.)] ฆฏีกโร;
มาตาเปตฺติภโร อาสิํ, กสฺสปสฺส อุปาสโกฯ
‘‘วิรโต เมถุนา ธมฺมา, พฺรหฺมจารี นิรามิโส;
อหุวา เต สคาเมยฺโย, อหุวา เต ปุเร สขาฯ
‘‘โสหเมเต ปชานามิ, วิมุตฺเต สตฺต ภิกฺขโว;
ราคโทสปริกฺขีเณ, ติณฺเณ โลเก วิสตฺติก’’นฺติฯ
‘‘เอวเมตํ ตทา อาสิ, ยถา ภาสสิ ภคฺคว;
กุมฺภกาโร ปุเร อาสิ, เวกฬิงฺเค ฆฏีกโร;
มาตาเปตฺติภโร อาสิ, กสฺสปสฺส อุปาสโกฯ
‘‘วิรโต เมถุนา ธมฺมา, พฺรหฺมจารี นิรามิโส;
อหุวา เม สคาเมยฺโย, อหุวา เม ปุเร สขา’’ติฯ
‘‘เอวเมตํ ปุราณานํ, สหายานํ อหุ สงฺคโม;
อุภินฺนํ ภาวิตตฺตานํ, สรีรนฺติมธาริน’’นฺติฯ
อาทิตฺตวคฺโค ปญฺจโมฯ
ตสฺสุทฺทานํ –
อาทิตฺตํ กิํททํ อนฺนํ, เอกมูลอโนมิยํ;
อจฺฉราวนโรปเชตํ, มจฺฉเรน ฆฏีกโรติฯ
6. ชราวคฺโค
1. ชราสุตฺตํ
[51]
‘‘กิํสุ ยาว ชรา สาธุ, กิํสุ สาธุ ปติฏฺฐิตํ;
กิํสุ นรานํ รตนํ, กิํสุ โจเรหิ ทูหร’’นฺติฯ
‘‘สีลํ ยาว ชรา สาธุ, สทฺธา สาธุ ปติฏฺฐิตา;
ปญฺญา นรานํ รตนํ, ปุญฺญํ โจเรหิ ทูหร’’นฺติฯ